Sinds de wet van 30 juni 1994 beschikt elke Vereniging van Mede-Eigenaars (VME) in beginsel over rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dat de VME als een zelfstandige juridische entiteit kan optreden in het rechtsverkeer. Het wettelijk omschreven doel van de VME is het behoud en het beheer van het gebouw of de groep van gebouwen waarvoor zij is opgericht.
Dankzij deze rechtspersoonlijkheid kan de VME bijvoorbeeld contracten afsluiten, een rechtsvordering instellen of zelf in rechte worden aangesproken. Een derde partij die een procedure tegen de VME wil starten, kan dat dus rechtstreeks doen. In geval van een veroordeling, kan de uitvoering van het vonnis gebeuren op het vermogen van de VME.
De syndicus is verplicht om alle mede-eigenaars en andere personen met stemrecht op de algemene vergadering onverwijld op de hoogte te brengen van iedere gerechtelijke procedure waarin de VME betrokken is – zowel als eiser als in de hoedanigheid van verweerder.
De VME kan ook optreden tegen individuele mede-eigenaars, bijvoorbeeld bij het niet naleven van het reglement van mede-eigendom of het niet betalen van verschuldigde bijdragen. Daarnaast kan de VME gerechtelijke stappen zetten tegen derden, zoals een bouwpromotor of aannemer.
Het instellen van een rechtsvordering vereist in principe een beslissing van de algemene vergadering. De syndicus kan dus pas optreden na een formele machtiging. In dringende gevallen mag de syndicus echter zelf het initiatief nemen, op voorwaarde dat de algemene vergadering deze beslissing achteraf bevestigt.
